Fietsexcursie die je meeneemt langs oorlogsverhalen populair onder jongeren

De laatste van de groep van zo'n tien mensen komt om stipt 10.00 uur aanfietsen. Het is Annemiek. Ze is 29 jaar en heeft zich aangemeld voor de excursie, omdat ze onderzoek doet naar bunkers uit de oorlog voor haar masterscriptie.

De rest van de groep stond al met de fiets aan de hand te wachten aan het begin van het Duinpieperpad in Bloemendaal. De groep is een divers clubje. Iedereen heeft een andere reden om mee te doen: sommigen zien het als vakantieuitje, anderen 'omdat het er op school veel over gaat'.

Minder bekende plekken

Als boswachter Coen aan komt fietsen legt hij de groep een keuze voor: "Ik kan jullie meenemen naar de Eerebegraafplaats, maar ik kan jullie ook meenemen naar andere plekken waar je wellicht niet zo snel komt." De groep kiest het tweede, want de Eerebegraafplaats hebben veel van hen al wel gezien. 

Al zo'n twintig jaar neemt boswachter Coen bezoekers mee op excursie door de duinen en hij ziet dat de belangstelling in de afgelopen jaren steeds meer toeneemt. "Vooral jonge mensen zijn geïnteresseerd in de oorlog en wat hier is gebeurd." In de duinen zijn nog veel resten over van die tijd, in de vorm van bouwwerken, bunkers en betonbommen. "Dat boeit de jeugd." 

Tekst gaat verder onder de foto.

Het idee om excursies te organiseren kwam vanuit duinbeheerder PWN. Coen werd gevraagd of hij zich wilde ontfermen over het thema 'oorlogsverhalen' en zo geschiedde. Sindsdien geeft Coen regelmatig clubjes mensen een rondleiding langs alle overblijfselen van de oorlog in het gebied. 

Woonschuilpaatsen

Coen leidt de groep naar verschillende plekken. Bij elke stop vertelt hij een verhaal. Beginnend bij een doorlaatpost, de Walzkörpersperre in het Duits. Een strategische weg vanaf de kust naar het binnenland. Voor de Duitsers een belangrijke plek, omdat het een opening had kunnen zijn voor de geallieerden, die vanaf daar het land binnenkwamen. Om de doorlaatpost heen staan nog allemaal zogenoemde 'woonschuilplaatsen', waar de soldaten in verbleven om de wacht te houden.

Natte voeten

Door de grote hoeveelheid regen die afgelopen winter is gevallen heeft Coen zijn excursie dit jaar noodgedwongen moeten aanpassen. Delen van de duinen zijn momenteel niet begaanbaar voor bezoekers. Ook tijdens de fietsexcursie moet de groep regelmatig door flinke plassen heen fietsen, met natte voeten als gevolg.

"In de 36 jaar dat ik hier werk heb ik de duinen nog nooit zo nat meegemaakt. Op het fietspad van Bleek en Berg naar Parnassia staat het water op sommige plekken een halve meter hoog, dat is echt extreem."

Doodstil

Normaal gesproken komt de fietsexcursie ook langs een gedenksteen, die zich bevindt in een diepe kuil. Deze slaat hij vandaag over, door het hoge water, maar erover vertellen wil hij wel.

"De gedenksteen spreekt namelijk erg tot de verbeelding. Verzetsstrijders werden hier geboeid heengeleid om vervolgens allemaal te worden doodgeschoten. Als je in die kuil staat is het doodstil. De sfeer die daar hangt spreekt erg tot de verbeelding", vertelt hij. "Dat komt wel binnen."

Tekst gaat verder onder de foto.

Na meerdere stoppunten, bij onder andere een schuilplaats, een (andere) gedenksteen en een bunker waar de groep ook even een kijkje mag nemen, fietst Coen door richting Parnassia. Onderweg moeten de voeten een paar keer goed omhoog, omdat de route dwars door grote plassen water heengaat.

Betonbommen

Als eindpunt houdt Coen stil bij drie grote betonbommen. Als je zonder gids door de duinen zou fietsen, valt het je waarschijnlijk niet meteen op. Toch zit er een verhaal achter deze bommen, die door de Duitsers werden gebruikt om in dit gebied te 'oefenen'. Om de vijand goed te kunnen raken, oefenden de Duitsers met betonbommen.

"Het waren geen echte bommen, omdat je natuurlijk aan de ene kant niet je eigen gebied wil bombarderen en aan de andere kant zijn echte bommen heel erg kostbaar", legt Coen uit. Met grote belangstelling luistert de groep naar het laatste deel van de excursie. Afrondend laat Coen nog foto's zien van échte bommen die in die tijd werden gebruikt, die exact lijken op de betonbommen die voor de groep liggen.